Yenilenebilir enerji kaynaklarından başta güneş enerjisi ve rüzgar enerjisi olmak üzere pek çoğu, temiz enerji devriminin ön saflarında ilerleyerek dünyayı daha yaşanılabilir ve sürdürülebilir bir hale getirmeyi amaçlıyor. Yenilenebilir enerji kaynakları hakkında bilmeniz gereken her şeyi ve bu kaynakları evinizde de kullanabilmeniz için izlemeniz gereken adımları bu yazımızda bulabilirsiniz.
Yenilenebilir Enerji Kaynağı Ne Demek?
Literatürde “temiz enerji” olarak da karşımıza çıkan yenilenebilir enerji, sürekli olarak yenilenen ve tazelenen doğal kaynaklardan ve süreçlerden elde edilir. Örneğin güneş ışınları ve rüzgar sürekli olarak parlar ve eser; üstelik ulaşılabilirlikleri zamana ve havaya bağlı olsa bile. Yenilenebilir enerji kaynağı dediğimiz zaman her ne kadar aklımıza yeni bir teknoloji geliyor olsa da, ısınma, ulaşım, aydınlatma ve çok daha fazlası için doğanın gücünden faydalanmak aslında uzun zamandır var olan bir kavram. Rüzgar, yüzyıllarca denizlerde teknelerin hareketini sağlamak ve yel değirmenlerinde tahıl öğürmek için kullanılırken güneş gün içerisinde ısınma, akşam vaktinde ise ateş elde etme için tercih edildi. Ancak son 500 yıl gibi bir süre içerisinde insanların artarak kömür ve gaz gibi daha ucuz, ve daha kirli enerji kaynaklarına yöneldiği de bir gerçek. Şimdilerde ise rüzgar ve güneş enerjisini daha inovatif ve daha az maliyetli yollarla yakalama fırsatı bulmuşken yenilenebilir enerji kaynakları örnekleri de giderek çoğalmaya başladı. Yenilenebilir enerjideki bu gelişim ve genişleme, hem büyük hem küçük ölçekli olarak sürdürülmeye devam ediyor; devasa açık deniz çiftliklerinden insanların evlerinin çatısındaki solar panellere kadar.
Yenilenebilir Enerji Kaynakları Nelerdir?
Güneş enerjisi: Isınmak, ekin biçmek ve gıda kurutmak için insanlar binlerce yıldır güneş enerjisinden halihazırda faydalanıyor. Yapılan araştırmalara göre dünya yüzeyine güneşten 1 saat içinde düşen enerji, dünyadaki popülasyonun tamamının 1 yıl içerisinde kullanabileceği enerjiden daha fazla. Bugün güneş ışınlarını evlerde ve işletmelerde ısınma sağlamak, su ısıtmak ve cihazlara güç vermek için aktif olarak kullanıyoruz. Solar ya da fotovoltaik hücreler, güneş ışığını doğrudan elektriğe dönüştürme yeteneği bulunan silikon ve benzeri materyallerden elde ediliyor. Yaygınlaştırılmış solar sistemler ise yerel olarak evlere ve iş yerlerine elektrik sağlamak için kullanılıyor. Yenilenebilir enerji kaynakları güneş enerjisi bakımından çatı üstü paneller ya da tüm bir mahalleye elektrik sağlayabilen toplumsal projeler şeklinde karşımıza çıkabiliyor.
Rüzgar enerjisi: Eski tip yel değirmenlerini geride bırakalı ve bu teknolojiyi muazzam bir biçimde geliştireli uzun zaman oldu; bugün gökdelen uzunluğundaki rüzgar tribünleri hem etkinliği hem de muazzam görüntüsü ile dünyanın dikkatini çekmek için elinden gelen her şeyi yapıyor. Rüzgar enerjisi bir tribünün kanadını çevirerek elektrik jeneratörlerini besliyor ve enerji elde ediyor. Rüzgarın gelişmiş ülkelerde en düşük maliyetli yenilenebilir enerji kaynaklarından birine dönüşmesi ise an meselesi.
Hidroelektrik enerji: Hidroenerji, genel itibariyle geniş bir nehirde hızlı hareket eden ya da yüksek bir noktadan hızla alçalan suya dayanır ve bu suyun gücünü bir jeneratörün türbin kanatlarını döndürerek elektriğe çevirir. Uluslararası düzeyde kurulan büyük hidroelektrik enerji santralleri, hayatta kalma şansları bu nehirlere bağlı olan popülasyonların ve hayvanların buraya erişimlerini kısıtladığı için aslında yenilenemez enerji kaynağı sayılır. Bununla birlikte 40 megawatt’ın altında olan ve düzgün bir şekilde yönetilen küçük hidroenerji santralleri bu kadar çevresel hasar yaratmadıkları için yenilenebilir enerji kaynağı olarak tanımlanabilmektedir.
Jeotermal enerji: Eğer daha önce bir kaplıcada dinlendiyseniz, o zaman jeotermal enerjiden faydalanmışsınızdır demektir. Dünyanın merkezi, çekirdeğinde bulunan taşlardaki radyoaktif partiküllerin yavaş ayrışmasından ötürü aslında güneşin yüzeyi kadar sıcaktır. Derin pınarlara doğru sondaj yapmak, bir hidrotermal kaynak olan aşırı derecede sıcak yeraltı sularını açığa çıkarır, bu da elektrik elde etmek için bir türbin üzerinden pompalanır. Eğer kullandıkları buharı ve suyu tekrar rezervuara pompalarlarsa jeotermal santrallerin aslında oldukça düşük emisyon oranları vardır.
Biyokütle enerjisi: Biyokütle, ekin, yiyecek atığı ve ağaçlar da dahil olmak üzere bitki ve hayvanlardan elde edilen organik materyallerdir. Biyokütle yakıldığı zaman ortaya çıkan kimyasal enerji ısı olarak salınır ve bir buhar türbini yardımıyla elektrik üretir. Her ne kadar biyokütle temiz ve yenilenebilir yakıt olarak tanımlansa ve kömüre alternatif olarak gösterilse de, yapılan güncel araştırmalar biyokütlenin büyük ir kısmının fosil yakıtlardan daha yüksek karbon emisyonu ürettiğini göstermiştir.
Dalga enerjisi: Her ne kadar gelgite ve dalgaya dayalı enerji hala gelişim aşamasında olsalar da, denizler ve okyanuslar her daim ayın yerçekimi ile hareket edeceği için bu enerjiden istifade etmek her zaman çekici bir opsiyon olacaktır.
Ev İçin Yenilenebilir Enerji Kaynakları & Özellikleri
Evde güneş enerjisi kullanımı: Daha küçük ölçekli baktığımız zaman güneş ışınlarını evin tamamına güç sağlamak için kullanmak mümkün. Fotovoltaik hücre panelleri ya da pasif solar ev tasarımı, ev için yenilenebilir enerji kaynakları özellikleri arasında. Pasif solar evler, güneye bakan pencereler aracılığıyla içeriye gün ışığını alır, ardından da beton, tuğla, döşeme ve ısıyı depolayan diğer materyaller aracılığıyla bu ısıyı sürdürülebilir kılar. Bazı solar temelli evler ihtiyaçtan fazla elektrik üreterek ev sahibinin bu fazla gücü sisteme geri satmasına olanak sunar. Bunun için özel olarak tasarlanan piller de gece kullanılabilir olması için fazla solar enerjiyi depolamak için tercih edilen ekonomik ve çekici yöntemler arasında. Bugünlerde bilim insanları solar pencereler ve çatı padavrası gibi daha gelişmiş şekiller ve fonksiyonlar üzerinde çalışmalarını sürdürmekte.
Jeotermal ısı pompaları: Jeotermal teknolojiler de bu yükselen yenilenebilir enerji sürecinde dikkat çeken kaynaklar arasında yer alıyor. Buzdolabınızın arkasında kömür aslında mini bir ısı pompası görevi görerek içerideki ısıyı elimine ederek buzdolabındaki yiyecek ve içecekleri taze ve serin tutuyor. Bir ev içerisinde ise jeotermal pompalar dünyanın istikrarlı ısısını kullanarak yazın evleri serinletmek, kışın ise onları sıcak tutmak için – hatta bazı durumlarda su ısıtmak için bile – kullanılıyor. Jeotermal sistemler ilk etapta oldukça maliyetli olabilir ancak 5 ila 10 yıl arasında kendilerini amorti ettikleri de bir gerçek. Daha sessiz olan ve daha az bakım gerektiren ısı pompaları, geleneksel klimalardan da daha uzun ömürlüdür.
Küçük rüzgar enerjisi sistemleri: Arka bahçenizde bir rüzgar santrali mi – neden olmasın? Tekneler, çiftlik sahipleri ve hatta cep telefonu firmaları bile küçük rüzgar türbinlerini düzenli olarak kullanıyor. Şimdilerde uzmanlar, ev sahipleri için rüzgar türbini için alan yaratma, kurma ve bakımını gerçekleştirme hizmetleri veriyor. Bununla birlikte bazı kendin-yap tutkunları kendi kendilerine de rüzgar türbini tesisi döşemeye oldukça hevesli görünüyor. Elektrik ihtiyaçlarınıza, bulunduğunuz alandaki rüzgar hızına ve alanınızdaki regülasyonlara bağlı olarak bir rüzgar türbini de sizin için yenilenebilir enerji kaynakları avantajları arasında yer alabilir.
Alarko’nun yenilenebilir enerji ürünleri arasında yer alan Isı Pompası ve Güneş Kolektörü ürünlerini hemen şimdi inceleyebilir, ısı pompası hakkında daha fazla bilgiye Isı Pompası Hakkında Merak Edilenler yazımız üzerinden ulaşabilirsiniz.
